روش امتیازدهی منطق ترجیح و ارزیابی چندمعیاره در قابلیت حفاظت منابع طبیعی

نویسندگان

بی بی زهرا مظلوم دانشجوی دکتری محیط‌ زیست، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

سعید پورمنافی استادیار، گروه محیط ‌زیست، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

عبدالر سول سلمان ماهینی استاد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

علیرضا سفیانیان دانشیار، گروه محیط ‌زیست، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده مقاله:

ارزیابی قابلیت سرزمین روشی برای شناخت طبیعت و جلوگیری از تخریب آن است. هدف مطالعة حاضر به‌کارگیری روش امتیازگذاری منطق ترجیح در ارزیابی تناسب سرزمین برای تعیین مناطق حساس اکولوژیکی _حفاظتی است. روش امتیازدهی منطق ترجیح از روشهای بهبود یافته ارزیابی چندمعیاره در تهیة نقشههای قابلیت کاربری اراضی است. این روش شامل سه مؤلفة اصلی درخت صفات، معیارهای مقدماتی و ساختار تجمعی LSP است. معیارهای مدل حفاظت، وزن و توابع استانداردسازی معیارها با مرور منابع، ویژگی محیطی منطقه و مشورت با کارشناسان بومی و با تجربه تعیین شد. بعد از تشکیل درخت تصمیم مرحله وزندهی و قابلیت جایگزینی معیارها و ویژگیها انجام گرفت. ابتدا، برای هر معیار وزن تعیین شد و به هر زیرشاخه که از اتصال دو معیار و به هر شاخه که از اتصال دو زیرشاخه ایجاد می‌شود، وزن مجزایی اختصاص یافت. منظور از قابلیت جایگزینی یا همبودی تعیین ویژگیها و معیارهای مهم در تصمیم‌گیری است. به‌طوری که اثر کم یا زیاد آنها بر تصمیم نهایی با بازة عددی مثبت و منفی تعیین شد. تلفیق معیارها با روش میانگین توان وزن‌دار انجام گرفت. نقشة کاربری حفاظت با دو سناریو بدون و با قابلیت جایگزینی تهیه شد. سناریوی ارزیابی قابلیت حفاظت بدون قابلیت جایگزینی ارزش حفاظتی منطقه را بهتر از سناریوی جایگزینی نشان میدهد. حساسترین مناطق اکولوژیکی به تخریب به ترتیب رودخانهها و اکوسیستمهای آبی، گیاهان بومی کمیاب و مناطق کوهستانی با شیب زیاد و خاک کم عمق است. LSP ابزار مناسبی برای بحث و بررسی نظرات ذی‌نفعان، سازندگان تصمیم، برنامهریزان و کارشناسان دیگر در برنامه‌ریزی سرزمین است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

ثبت نام

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

استفاده از منابع طبیعی و حفاظت آنها

متن کامل

منطق ترجیح

مفهوم ترجیح رابطه ای مستقیم و بنیادی با مفاهیم خوب،بدو بهتر دارد.بر این اساس ترجیح چیزی بر چیزی رامی توان درکاربرد وسیله ای ،روشی از انجام دادن چیزی ،جهان ممکن،وضع ذهنی خاص وغیره لحاظ نمود.یک رفتار ترجیحی،در واقع ترجیح متعلق به یک شخص فاعل در یکی از موارد فوق است که آن را ترجیح مرتبه اول می نامیم.ترجیح مرتبه دوم آن است که میان مرجحات مرتبه اول،یک ار ارجح بدانیم و همین طور در ترجیح مرتبه سوم که ...

متن کامل

بازسازی منطق ترجیح

ارسطو را می توان از پیشگامان منطق ترجیح قلمداد نمود. در عصر جدید محققان برجسته ای چون سورن هالدن جورج فون رایت رودریک چیزم نیکلاس رشر و ریچارد جفری در احیاء و گسترش این بخش از دانشهای منطقی کوشش قابل ملاحظه ای از خود نشان داده اند از جمله روابط منطقی که نقش پایه و اساسی در منطق ترجیح ایفا می کنند رابطه S , P است P به معنای P بر q ترجیح دارد یا p بهتر است از q و s به معنای p در ارزش برابر است با...

متن کامل

ابعاد انسانی حفاظت از منابع طبیعی

حفاظت از منابع طبیعی همواره موردتوجه سیاست‌گذاران قرار داشته، اما برنامه‌های اجراشده در راستای مدیریت این منابع زیستی با توفیق چندانی همراه نبوده‌اند، به‌نحوی‌که تخریب منابع آب، خاک، جنگل و سکونت‏گاه‌های طبیعی در چند دهه اخیر افزایش‌یافته است. همین امر موجب نگرانی اندیشمندان مختلف گردیده است. برخی صاحب‌نظران بر این باورند که جهان در آستانه اتمام منابع طبیعی قرار دارد. در این میان، هرچند نقش...

متن کامل